Arabuluculuk, mahkemeden daha esnek ve gayri resmi uyuşmazlık çözümüdür. Tarafların süreci baştan sona kontrol etmelerini sağlar.
- Taraflar, kendi özgür iradeleriyle arabuluculuk başvurusunda bulunmaya karar verdiklerinde; arabulucu seçimi, arabuluculuğun yeri ve zamanı konusunda hemfikir olmalı ve daha fazla oturuma ihtiyaç duyduklarını düşünürlerse, oturum programı planlayabilmelidir.
- Arabuluculuk sürecinde, taraflar tartışmak istedikleri konulara karar verebilir ve buna göre bir program yapabilirler. Zaman sınırlaması ve belgelerinin sunulması gibi tarafları bağlayıcı katı kuralların uygulandığı mahkeme işlemlerinin aksine Alanya Arabuluculuk operasyonları esnektir, hatta tarafların karakterine uyarlanabilir.
- Arabuluculukta gönüllülük esastır; taraflar istedikleri herhangi bir aşamada sonlandırmakta özgürdürler.
Arabuluculuk kavramı yapılandırılmış bir süreçtir. Arabuluculuk her anlaşmazlıkta farklı bir yönde gelişir; ancak yöntem adımları ve işlemleri açıktır.
Arabuluculuk Kuralları/ Arabulucu Çalışma Yöntemi
Hazırlık – Başlangıç – Araştırma – Müzakere – Sonuç
Mahkemeden farklı olarak, bu aşamalar ‘mutlak’ değildir. İsterse, arabulucu önceki aşamaya geri dönebilir. İkili özel görüşebilir; taraflar daha hızlı bir anlaşmaya varabilirlerse; daha önce planlanan aşamaların süresini kısaltabilir. Arabuluculuk süresi tahmin edilemez birçok faktörü devreye sokar. Süre üzerinde çok sıkı sınırlama ya da taraflar bir an önce son aşamaya, yani anlaşmaya zorlanmamalıdır.
ARABULUCULUK AŞAMALARI
Hazırlık
Arabulucu, taraflarla tek tek veya birlikte bir bilgi oturumu düzenler. Anlaşmazlık arabuluculuk için uygun mudur? Arabuluculuğa uygun olmayan anlaşmazlıklardaki gibi zorlama, istismar veya şiddet olduğuna dair herhangi bir kanıt var mı?
Yükümlülükleri gösteren bir arabuluculuk anlaşması yapılmalıdır.
Arabuluculuk anlaşması henüz hazırlanmamış ve imzalanmamışsa, hazırlık aşaması bir değerlendirme süreci olarak kullanılabilir. Arabulucunun göz önünde bulundurması gereken bir başka konu da kendi deneyiminin taraflarca uygun bulunmasıdır. Özellikle ticari arabuluculuk hazırlık aşamasında, taraflar arabulucuya sözleşme, mektup, e-posta veya uzman görüşü gibi belgeleri sunabilirler. Bazı arabulucular bu belgelere aşinadır, bazıları da arabuluculuk oturumu esnasında çalışır.
Arabuluculuk faaliyeti için en uygun yer ve zamanı belirlemek için cinsiyet, yaş veya katılım sağlama esnekliğine bakılır. Kağıt, kalem, yazıcı gibi gerekli ekipmanlar ile çeşitli ikramlıklar daha verimli bir şekilde müzakere edilmesine yardımcı olacaktır.
Sonraki adımlar için güven ilişkisinin geliştirilmesi ve görüşmelerin kolaylaştırılması amaçlanır.
Başlangıç
Arabulucu, tanıtım konuşması yapar, sürecin anlaşılmasını sağlar.
İlk olarak, arabulucu tarafları selamlar. Gerekirse, tarafları birbirine tanıtır ve anlaşma yapmaya yetkili olup olmadıklarını kontrol eder. Daha sonra, arabulucu, oturum için ne kadar zamanları olduğunu sorar. Taraflara arabuluculuk ilkeleri, özellikleri ve faydaları açıklanır; Kendilerini ifade etmek için eşit söz hakkı ve eşit muamele görecekleri yönünde teminat verilir. Onların da karşılıklı saygı ve olumlu tutum göstermesi teşvik edilir.
Arabulucu, gerektiğinde hem özel hem de ortak görüşmeler düzenleyerek çalışacaklarını belirtir. Arabuluculukta Gizlilik Kuralı ilkesinin hak aranmasını engellemediğini açıklar.
Hazırlık aşamasında “arabuluculuk anlaşması” yapılmadıysa mutlaka başlangıç aşamasında imzalanmış olmalıdır.
Arabuluculukta yargıda olduğu gibi davacı-davalı yoktur. Arabulucu sürecin başında ilk oturumda “ilk kim söz almak ister?” şeklinde nezaketen taraflara sırasıyla söz verir.
Taraflar söz alır ve çatışma hakkında kendi ifadeleriyle bilgiler verir. Arabulucu ve diğer katılımcılar konuşmacıyı kesintiye uğratmaz, müdahale etmez ya da soru sorup, yorum yapmaz.
Adalet Bakanlığı | Arabuluculuk D.Başk.
Araştırma
Anlaşmazlıkla ilgili olayları ve duyguları değerlendirip önemli konuları ortaya çıkarır, anlaşma için konuları belirler ve sonraki görüşmenin gündemini belirler.
Arabulucu önemli bazı noktaları ve bilgi boşluklarını açıklığa kavuşturur. Tamamlanması gereken soruları sorar; edindiği bilgiyi ve gözlemlenen duyguları yansıtır ve taraflarla güven ilişkisi kurar. Bu noktada, çıkarların altında yatan pozisyonlar ve ihtiyaçlar da belirlenir.
Ortak bir anlayışa ulaşılması ve bir sonraki aşamaya girmeye hazır olması durumunda, taraflar anlaşma yapmak üzere öne sürdükleri konularda liste hazırlar.
Müzakere
Taraflar arabulucu sayesinde anlaşmazlık konularını tartışabilirler. Arabulucu, taraflardan çözüm seçeneklerinin uygulanabilir olduğunu sorgular ve alternatifler üretmeye teşvik eder. Katılımcılar kararlarını gözden geçirir, ayrıntıları tartışır, işe yarayıp yaramayacağını ve çıkarlarını karşılayıp karşılamayacağını ölçmek için doğruluk testi yaparlar.
Sonuç
Taraflar arasında bir uzlaşmaya varıldığında, arabulucu iyice anlaşıldığından emin olana kadar açıklama yapar. Prensipte anlaşma belgesini taraflar veya avukatları hazırlar; Ancak, anlaşma belgesinin yazılı olarak sunmak ve gerektiğinde anlaşmayı geliştirmek, icra edilebilirlik şerhini hatırlatmak arabulucunun görevidir.1Ocak 2021