1 Ocak 2018 tarihinden itibaren yürürlüğe giren yeni düzenlemeyle, mahkemelerin yeniden istihdam davalarında önce arabulucuya başvurmaları gerekecektir. Arabuluculuk uygulaması, mahkemeler üzerindeki yükü azaltmayı ve daha hızlı bir çözüme ulaşmayı amaçladı.
İş sözleşmesi feshedilen çalışan, mahkemeye gitmeden önce fesih bildiriminin bildirildiği tarihten itibaren bir ay içinde arabulucuya iade talebinde bulunmak zorundadır.
Arabulucunun atanmasından sonraki üç hafta içinde bir karar verilmelidir. Zorunlu durumlarda bu süreye bir hafta eklenebilir.
Arabuluculuk uygulamasının sonunda bir anlaşmaya varılırsa, taraflar tarafından bir uzlaşma belgesi hazırlanacak ve imzalanacaktır. Arabuluculuk sürecinin bir sonucu olarak, çalışan ve işveren eski haline getirme konusunda anlaşamazlarsa, arabulucu tarafından son dakika verildiği tarihten itibaren iki hafta içinde iş mahkemesinde dava açılabilir.
Taraflar arabuluculuk sonucu işçinin başlamasını kabul ederse, başlangıç tarihi, tazminat ve mali haklar ve başarısızlık durumunda ödenecek tazminat miktarı sözleşme metninde belirtilecektir.
Arabulucularla yapılan müzakereler sonunda herhangi bir anlaşmaya varılamazsa, arabulucu bir rapor hazırlayacak ve bu rapor mahkeme başvuru dilekçesine eklenecektir.
Fazla mesai, tatil ücreti, tazminat
Geri ödeme ve kıdem tazminatı, fazla mesai ücreti, ücretli izinli ücretler, genel tatil ücretleri ve tazminat gibi anlaşmazlıklar öncelikle arabulucuya uygulanması gereken konular arasındadır.
İş kazası ve meslek hastalığı vakaları
İş kazaları ve meslek hastalıklarından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davalarında ve bunlarla ilgili tespit ve rücu davalarında arabulucuya gitmeye gerek yoktur.
Arabuluculuk sürecine dikkat
Arabulucunun daveti üzerine, Taraflardan biri geçerli bir sebep belirtmeden ilk toplantıya katılmazsa ve arabuluculuk faaliyeti sona ererse, toplantıya katılmayan taraf, dava kısmen veya tamamen haklı olsa bile, kararın tüm maliyetinden sorumlu tutulacaktır.
Geçerli bir mazeret göstermeden arabuluculuk sürecine katılmayan işveren, dava haklı olsa bile tüm yasal masrafları ödemek zorunda kalacak ve davayı kazanmış olsa bile avukatlık ücretini alamayacaktır.
Her iki tarafın da ilk toplantıya katılmaması nedeniyle sona eren arabuluculuk faaliyeti ile ilgili olarak dosyalanacak davalarda, tarafların yasal masrafları üzerinde kalacaktır.
Uzlaşma yoksa, mahkemeye
Arabulucuya gitmek zorunludur, ancak Taraflar arabuluculuk sürecinin sonunda aynı fikirde olmayabilir. Bu nedenle, taraflar kabul edemezse, mahkemeye gitmek için herhangi bir engel olmayacaktır.
Taraflar arabuluculuk müzakerelerinin sonunda bir anlaşmaya varırsa, tarafların kararlaştırılan konuları yeniden yargılamaları mümkün olmayacaktır. Arabuluculukta çözülen bir konunun tekrar yargı konusu olması için, daha sonra tehdit, dolandırıcılık ve güç gibi bir durumun ortaya çıkması gerekir.
Daha düşük maliyet
Arabulucu sistemi mahkeme masraflarından daha ekonomiktir. Dava ücreti ve uzman ücreti gibi masraflar ödenmez. Taraflar arabuluculuk müzakerelerine katılmışlarsa, bir anlaşmaya varırlarsa arabuluculuk ücreti tarifesini eşit olarak ödeyeceklerdir. Taraflar aynı fikirde değilse, iki saatten az müzakere süreleri, kamu bütçesinden taraflar tarafından eşit olarak karşılanacaktır ve iki saatten fazla müzakerelerde iki saatten fazla olacaktır.
