Taraflar birlikte ve doğrudan Arabulucuyu seçebilir.
Taraflar, arabuluculuk yöntemine önceden ayrı bir anlaşma yaparak veya ana sözleşmeye “arabuluculuk” şartı ekleyerek karar verebilirler. Bu sözleşme veya koşulda, arabulucu olarak kimin hareket edeceği veya arabulucunun anlaşmazlık durumunda tarafların birlikte seçileceği veya seçimin başka bir kişi veya kuruma bırakılacağı önceden kararlaştırılabilir. Her halükarda, arabulucu seçimi üzerine gerekli hazırlıkları önceden yapmalı, her iki tarafı da ayrıntılı olarak dinlemeli ve taleplerini birlikte değerlendirmelidir. Bu bağlamda, Taraflardan biri doğrudan diğer tarafı arabuluculuğa davet edebilir ve bu sürecin başlatılmasını talep edebilir. Doğrudan ve karşılıklı iletişim mümkün değilse, davet yazılı olarak yapılabilir. (Arabuluculuk davet mektubu örneği için tıklayınız)
Kendi Avukatınız Arabuluculuk Tavsiyesi Yapabilir. Arabulucuya başvurma önerisi taraf avukatından da gelebilir. Çünkü müvekkilin anlaşmazlığı kolay, hızlı ve ucuz bir şekilde çözmesi için en uygun yolun belirlenmesi, avukatın görevine dahil olduğu kabul edilir. Arabulucu Ücreti mahkeme masraflarından daha uygun olduğundan, müvekkil bu konuda teşvik edilebilir. (Avukatlık Hukuku Madde 2)
Süreç, müvekkilin ve diğer tarafın kabulü ile başlatılırsa, avukat, duruşmada olduğu gibi, tarafla veya tek başına müzakerelere katılabilir. (huak Madde 8)
Avukat aynı zamanda kayıtlı bir arabulucu ise, anlaşmazlığa arabulucu olarak katılmak da mümkündür. Bununla birlikte, tarafsızlık ilkesinin hassasiyeti nedeniyle, aynı zamanda arabulucu olan tarafın avukatının anlaşmazlığı başka bir arabulucuya yönlendirmesi tercih edilir. Çünkü arabuluculuk sürecinde, bir avukatın kimliğinin baskın hale gelmesi durumunda, arabulucu kimliği zarar görebilir, tarafsızlık ve bağımsızlık ilkelerini ihlal ederek süreç tehlikeye girebilir ve güç dengesi bozulabilir.
En başından beri, arabulucu bu konuda taraflara ayrıntılı bilgi vermeli, güven aşılamalı ve en önemlisi arabuluculuk görevini tamamen tarafsız bir şekilde yerine getirebileceğine inandırmalıdır. Her iki taraf da Taraflardan birinin avukatının (aynı zamanda arabulucu olan) veya arabulucuların siciline kayıtlı başka bir avukatın bu anlaşmazlığa arabulucu olarak katılmasını istiyorsa, söz konusu avukat daha sonra aynı anlaşmazlıkla ilgili olarak açılacak bir davada avukat olarak hizmet edemez. (Huak madde 9/4)
Bir Kontrol Listesi hazırlama Arabuluculuk zor bir süreçtir. Planlama ve hazırlık çok önemlidir. Arabulucu ve tarafların hazırlanmak için harcadıkları zaman süreci daha pürüzsüz hale getirir ve süreci hızlandırır. Yeterli bir hazırlık süreci, bir yandan arabulucunun rahatlamasına ve sürece uyumuna, enerji ve bağlılık geliştirmesine izin verir; öte yandan, tarafların bu güveni hissetmelerine yardımcı olacaktır. Ancak, aşırı hazırlanması zor arabulucu sürecine odaklanma ve ne olup bittiğini tam dikkatlerini için yapmak ve değişen koşullara adapte olabilir.
Arabulucu, seçildikten sonra, ilk toplantılarını yaparak tarafları bilgilendirir. Bu süreç sadece arabulucunun değil, tarafların da hazırlanmasını gerektirir.
Görüşmelere taraf avukatı katılacak mı?
Gerektiğinde tarafı kim temsil edecek (örneğin tüzel kişiliklerde) ve bu kişi yetkilendirildi mi?
Katılımcılar makul bir sayı ve küçük bir grup mu?
Tarafların ve tüm katılımcıların bilgi, rol ve görevleri nelerdir?
Çatışma hangi aşamada?
Daha önce dava veya tahkim gibi başka araçlar kullanıldı mı?
Bu anlaşmazlığı çözme çabaları ne zamandan beri devam ediyor ve ne kadara mal oluyor?
Arabuluculuk sürecinin açıklanması Gizlilik Politikasının açıklanması, Arabuluculuk anlaşması hakkında arabulucunun rolünün taraflar tarafından kabul edildiğini bildirmek, Tarafları arabuluculuk yapmaya teşvik etmek.
Toplantı yeri, toplantı zamanı, toplantı ne kadar sürecek? Toplantı emrinin hazırlanması (ortak veya özel toplantılar), Tarafların ihtiyaçları (diyabet, sakatlık, sağlık durumu, diğer özel ihtiyaçlar, vb.)
Arabuluculuk sözleşmesinin hazırlanması, Sekreterya / yardımcı destek, Arabuluculuk sözleşmesi taslağının hazırlanması, Arabulucu tarafından alınan ve taraflar tarafından gönderilen anlaşmazlığa ilişkin diğer belgeler.
Her türlü çabaya rağmen davete icabet sağlanamazsa, durum bir raporla belirlenir. Başvuru sahibi ile veya sadece arabulucu tarafından imzalanır. Ancak, başvuru sahibinin de mektupta belirtilen günde gelmemesi ihtimali vardır. Bu durumda, yine, durum bir rapor ile belirlenmelidir. Davete yanıt olmadığı durumlarda, tutanaklar sistem üzerinden gönderilmeli ve dosya kapatılmalıdır. Arabulucunun raporu esastır ve tereddüt için yer yoktur.
6325 sayılı hukuki uyuşmazlıklarda Arabuluculuk Kanunu, Arabulucuyu mesleğinde en az beş yıllık kıdeme sahip, arabuluculuk eğitim ve sınavını başaran Hukuk Fakültesi Mezunu kişi şeklinde tanımlar.Bu bağlamda, arabuluculuk yasasına uygun olarak arabuluculuk faaliyetlerini yürütme yetkisine sahiptir. Antalya Barosu Siciline kayıtlı 50 den fazla Arabulucu Alanya Merkezde Aktif olarak çalışmaktadır. Arabulucu Avukat mesleki kıdem, temel arabuluculuk eğitimi ve Uzmanlık eğitimine uygun olarak anlaşmazlık türüne ilişkin yasal bir değerlendirme yaparak, Anlaşmazlık türünün hangi yasal alan (Ticari, Tüketici, İş) hukukuna ait olduğunu kendisi belirleyebilir.
Arabulucu, Arabuluculuk Kanunundaki nitelikleri gereği, arabuluculuk başvurusuna konu uyuşmazlığın dava şartı kapsamında olmadığına hükmederse tutanakta bu durumu gerekçeleriyle birlikte belirtir.
Arabulucu, dava şartı kapsamında olmadığı çok açık belli olan ve ilk bakışta anlaşılan uyuşmazlıklar hariç, arabuluculuk başvurusu uyuşmazlığının dava şartı kapsamında olduğuna karar verip arabuluculuk görüşmelerine devam edince, emek ve mesaisinin karşılığı olarak arabuluculuk ücreti tasarruf hasıl olacağı kanidir.
Arabulucular, iki veya daha fazla tarafın çatışmasını önlemek, yönetmek veya çözmek için onların rızası ile karşılıklı olarak kabul edilebilir uzlaşma geliştirmesine yardımcı olur. Arabuluculuğun en güzel yanı, çatışan tarafların ilişkilerini geliştirebilmeleri ve doğru ortamda işbirliği yapabilmeleridir. Arabuluculuk faaliyetlerinin sonuçları, bir çatışmayı gidermek veya yönetmek için belirli bir konuyu ele alarak sınırlı bir ölçüde tutulabilir veya kapsamlı bir barış anlaşmasında çok çeşitli konuları ele alabilir. Arabuluculuk, tarafların rızasının alındığı bir süreç ve kalıcı bir sonuç için gönüllü bir çabadır. Taraflarla olan ilişkinin doğası arabulucunun rolünü etkiler: arabulucular genellikle prosedürel tavsiyelerde bulunmak ve süreci yönetmek için eylem için önemli bir alana sahipken, esasa ilişkin teklifler sunabilir.
Arabuluculuk, özel bir diplomatik faaliyet kümesinden ziyade esnek ancak yapılandırılmış bir girişimdir. Arabuluculuk, çatışan tarafların bir süreç hazırlamak için diğer hissedarlar ile bağlandığı anda başlıyor – bu görüşmeler hakkında resmi olmayan “tartışmalar” içerebilir. Etkili bir arabuluculuk süreci, çatışmanın özgüllüğünü dikkate alır. Çatışmanın nedenlerini ve dinamiklerini, tarafların konumlarını, çıkarlarını ve tutarlılığını ve toplumun daha geniş kesimlerinin ihtiyaçlarını ve bölgesel ve uluslararası ayarları dikkate alır. Arabuluculuk özel bir faaliyettir. Kişisel bir yaklaşımla, arabulucular çatışma tarafları için bir tampon oluşturur, sürece güven verir ve barışçıl bir çözümün erişilebilir olduğu inancını uyandırır.
İyi bir arabulucu dinleme ve diyalog yoluyla fikir alışverişi, sorunları çözerek işbirliği ruhu yaratır, müzakere tarafları güven ile anlaşmak için yeterli fikir, bilgi ve becerilere sahip olmasını sağlar, ve toplumun farklı katmanlarından gelen ilgili paydaşlar dahil etmek için bu işlemi genişletir teşvik eder. Arabulucular yaklaşımlarında iyi bilgilendirilmiş, sabırlı, dengeli ve ihtiyatlı olduklarında, müzakere eden taraflara bir anlaşmaya varmada en iyi şekilde yardımcı olurlar. Etkili arabuluculuk destekleyici bir dış ortam gerektirir; Çoğu çatışmanın güçlü bir bölgesel ve uluslararası boyutu vardır.
Diğer arabulucuların eylemleri, bir çözümün güçlendirilmesine yardımcı olabilir. Arabulucu, dış baskılara dayanabilmeli ve gerçek dışı zaman kısıtlamalarından kaçınmalı ve ortakların arabuluculuk çabalarına olan desteğini genişletmelidir. Bazı durumlarda, arabulucunun diğer aktörlerin öne sürdüğü teşviklerden veya engellerden yararlanma yeteneği, tarafların barış sürecine olan bağlılığını teşvik etmede yardımcı olabilir. Arabuluculuk süreci, farklı gruplar içinde ve arasındaki güç dengesi ve şahsi tahminler üzerinde bir etkiye sahiptir. Arabulucu, toplum destek aktörleri olarak, geçici bir süre için veya faaliyetten çekilme seçeneği sunmalı. Bu seçenek, tarafların müzakereleri kötü niyetle yürüttükleri, sonuçta ortaya çıkan sonucun yasal yükümlülüklere aykırı olduğu veya diğer aktörlerin süreci bozduğu ve arabulucunun eylem aralığını sınırladığı değerlendirildiğinde uygun olabilir. Bununla birlikte, bu, çatışmaları barışçıl bir şekilde çözmek için alternatif yollar ararken, tarafları durgun bir süreçte masada tutmanın değerine karşı çekilme risklerini dikkate almayı gerektiren hassas bir karardır. Etkili arabuluculuk potansiyeline işaret eden bazı göstergeler var. Birincisi ve en önemlisi, büyük çatışma tarafları anlaşmayı müzakere etme çabalarına açık olmalı; ikincisi, güvenilir ve desteklenen bir arabulucu seçilmeli ve üçüncüsü, süreci desteklemek için bölgesel düzeyde genel bir anlaşma olmalıdır. Etkili bir arabuluculuk süreci bozulduğunda, çatışmayı caydırmak veya insanların mağduriyetini hafifletmek için başka çabalar da gerekebilir. Bununla birlikte, gelecekteki olası arabuluculuk ücreti belirlemek ve değerlendirmek için kalıcı bir bağlantı olmalıdır.
İki kişiyi ilgilendiren, işçi-işveren veya aile arabuluculuk ücreti saati 340 TL,
En fazla 5 kişi taraf olursa saati 360 TL,
En fazla 10 kişi taraf ise saati 380 TL,
11 ve daha fazla kişi oturumlarının saati 400 TL.
İki kişinin taraf olduğu Ticari Anlaşmazlıklarda saati 660 TL,
En fazla 5 kişi taraf olunca saati 680 TL,
En fazla 10 kişi taraf ise saati 700 TL,
11 ve daha fazla kişilik oturumların saati 720 TL,
Para Davalarında Arabuluculuk ücreti;
50 milyon TL’ye kadar yüzde 6 olarak belirlenmiştir.
Tarifeye göre, anlaşmazlığın çözümü harcanan iş ve mesai karşılığında taraflarca arabuluculuk ücreti ödenir. Bunun dışında hazırlanan belgeler ve diğer işlemler herhangi bir ek ücret gerekmez.
Arabuluculuk süreci, taraflar ve arabulucu arasındaki ortak ve özel toplantılar, konuşma ve iletişim teknikleri karışımından oluşur. Arabuluculuğu kolaylaştırmak isteyen bir arabulucu, klasik modeli tercih etmelidir.
Buna ek olarak, tarafların durumu, tarzları ve nitelikleri, zamanı, sınırlamalar, yasal çerçeve, mevcut kaynaklar, tarafların uyum durumu, tercihler, arabulucunun müdahalesinin türü, taraf avukatlar ve ihtiyaç duyulan üçüncü kişilerin katılımı gibi faktörler dikkate alınır.
Arabuluculuk faaliyeti her katılımcı için farklı olacaktır. Örneğin; taraflar birbirleriyle buluştuğunda, bir taraf kendini diğer tarafa göre rahatsız veya güvende hissedecektir.
Arabulucunun süreci özel konuşmalarla başlatması daha akıllıca olacaktır. Taraflar rahat hissetmiyor ve avukatlar karşılıklı görüşme yapıyorsa Arabulucu, tarafları ve avukatlarını ayırmaya çalışmaz.
Arabuluculuk İlkeleri
Gönüllülük: Arabulucu, uyuşmazlık çözümünde sadece kolaylaştırıcıdır, sürecin ana sahibi taraflardır ve onların onayı her aşamada alınmalıdır. Gönüllülük ve tarafsızlık en önemli ilkedir. Taraflar yöntemi dilediği an sonlandırabilir.
Etkinlik: Sürecin sonuç odaklı bir yaklaşımla yürütülmesini gerektirir.
Gizlilik: Tarafların ihtiyaçlarını ve çıkarlarını açıkça ortaya koyabilmelerini sağlar. Güven kazandırır. Arabulucu elde edilen her türlü delili gizli tutar. Arabuluculuk faaliyetlerinde fotoğraf çekilemez ve ses ve video kaydına izin verilmez. Cezai sorumluluk hatta; arabulucunun sicili silinebilir. Arabulucu ile birlikte çalışan ve stajyerleri de kapsar. Aksi kararlaştırılmadıkça, taraflar ve temsilcileri, Arabuluculuk gizlilik ilkelerine uymak zorundadırlar.
Esneklik: Arabulucunun tarafların rızası ile mümkün olan tüm iletişim araçlarını açılmasına izin verir. Esneklik, arabulucunun tarafları farklılıklarıyla kabul etmesine de izin verir. Başka bir deyişle, stereotiplerden kaçınmak olarak kabul edilebilir.
Adalet: Arabulucu, tarafların çeşitli nedenlerle dezavantajlı duruma düşmesine dikkat çekmelidir. Arabulucunun uyuşmazlıkla ilgili şahsi bir menfaati yoktur.
Arabuluculuk faaliyetlerinin tasarımı ve uygulanmasında arabuluculuğun temel ilkeleri, süreç boyunca nasıl davranılacağıyla ilgilidir, rehber olarak kullanılır.
Arabuluculuk Aşamaları
Hazırlık
Hazırlık aşaması, arabuluculuk sürecinin ve fiili arabuluculuk müzakerelerinin ilk aşamasıdır.
Başlangıçtan önceki dönemdir. Arabulucu, öncelikle taraflarca seçildikten / atandıktan sonra sürecin etkili bir şekilde başlaması için plan yapar.
● Arabulucu ilk önce her iki tarafla iletişim kurar ve süreçle onların beklentilerini not alır.
● Görüşmelerinin yerini ve zamanını düzenler; ortak veya ayrı (özel) görüşmeler için toplantı mekanının fiziksel ve diğer tüm hazırlıklarını önceden yapar.
● Bir kontrol listesi hazırlanır ve işleri önceden planlar. Arabuluculuk davasının gerektirdiği yasada belirtilen süreyi dikkate alır. Bu süreyi iyi kullanmak önemlidir.
● Anlaşmazlığın türü, arabuluculuk için uygunluğu, davanın durumu, arabuluculukta ilk toplantı, tarafların katılımsızlığın sonuçları ve anlaşmazlığın arka planı hakkındaki farkındalığı iyi kavramak gerekir.
Taraflar arasında daha önce bir sözleşme yapılmadıysa; tarafların kabul ettikleri, istekliliğini gösterir “ARABULUCULUK SÖZLEŞMESİ” düzenlenir. Bununla birlikte, Tarafların aşırı çatışma halinde olmadıkları bir konuda bu sözleşmeyi şifaen kurmak da mümkündür.
İletişimin en temel kuralı anlamadır. Yani, mesajın nereden çıktığı değil, nereye ulaştığıdır. Karşılıklı ifadelerin bir sonucu olarak, taraflar arasında mesaj alışverişi gerçekleşir.
Arabulucu Seçmek
Taraflardan biri diğerine arabuluculuk teklifi eder.
Taraflardan biri seçtiği arabulucudan teklifi diğer tarafa iletmesini ister.
Arabuluculuk mahkeme ön koşullu olarak gerektiğinde, taraflardan biri süreci mahkemeye başvurarak başlatır.
Taraflar arabuluculuk sürecine hakim tarafından teşvik edilir.
Önemli olan, tarafların her durumda bu konuda hemfikir olmalarıdır. Eğer taraflardan biri Arabuluculuğa gitmek istiyorsa ve diğer tarafla iletişim kuramazsa, arabulucu genellikle kendi adına diğer tarafla iletişime geçer.
Arabulucu seçmek isteyen herkes, yetkili arabulucu listesine, Adalet Bakanlığı’ndan ulaşabilir. (adalet.gov.tr/arabulucu)
Arabulucu Atanması:
Adliyedeki Alanya Merkezi, Arabuluculuk talep edenleri bilgilendirmek, arabulucu atamak için arabuluculuk bürosu var.
Arabuluculuk bürosuna dava koşullu anlaşmazlıklar getirilirse, asliye ceza mahkemesi devreye girer. UYAP arabulucu Portalı aracılığıyla, listeden arabulucu atanır.
Arabulucu kabul ederse, büro kabul edilen arabulucuyu görev teklifi sunar. Atanacak arabulucu e-posta ve SMS ile bilgilendirilir. Arabulucu 24 saat içinde görevi isterse kabul eder.
Arabulucu çalışmak istemediğinde, portalda pasif halde bekleyebilir.
Arabulucunun arabuluculuğu reddetme nedenleri:
● Arabulucu, kişiliği, deneyimi gibi nedenlerle devam edemeyeceğini düşünebilir.
● Anlaşmazlığın uzmanlık alanı için uygun olmadığını düşünebilir.
Arabulucu mahkeme ile atanırsa sonra, tarafların iletişim bilgilerini öğrenir. Arabulucu bu iletişim bilgilerini baz alır.
Sahip olduğu bilgilerle her türlü iletişim tarafları bilgilendirir ve ilk toplantıya davet eder.1
Davet ile ilgili işlemleri belgeye bağlar.
Tarafların Arabulucu Seçmesi
Alanya’da Merkez ‘de Arabuluculuk önerisini en çok Avukatlar yapar;
Tıpkı normal dava takibi gibi Avukata Vekalet Verme yöntemi tercih edilebilir. Taraf avukatı genellikle arabulucuya gitmeyi önerir. Çünkü; anlaşmazlığın kolayca, hızlı ve ucuz bir şekilde giderilmesi için en aktif ivme ve merkezi hukuk yolu, arabuluculuk çözümüdür.
Arabuluculuk zor bir süreçtir. Planlama ve hazırlık çok önemlidir. Arabulucu ve tarafların hazırlık için harcadıkları zaman, sürecin sorunsuz olmasını sağlar.
Taraflar ve Arabulucu İlk Görüşmesi
Arabulucu, anlaşmazlığı yaşayan taraflarla iletişim kurup anlaşmazlık hakkında yeterli bilgi toplar ve anlaşmazlığı çözmek için hangi yolu takip edeceğini planlar.
Arabuluculuk yoluyla uyuşmazlık çözümünün ekonomik, sosyal ve psikolojik faydaları vardır.
Genel olarak, tüm alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinde olduğu gibi başarı, tereddütler, prosedür ve arabuluculuk teklifine aşina olmama, bunun bir zayıflık işareti olarak görüleceği korkusu arabuluculukta en önemli engelleyici faktörlerdir.
Hazırlık aşamasında, arabulucunun yaklaşımları özellikle basit ve açıktır. Anlatım ile aktif dinleme taktiği işe yarayacaktır.
Taraflar ilk kez bir araya geldiğinde sözel ve sözel olmayan iletişimin önemini ortaya çıkar.
Arabuluculuk toplantılarının yüz yüze yapılması, tüm kişiler arası iletişimin dikkatli bir şekilde değerlendirilmesini gerektirir. Özellikle Arabuluculuk süreçlerinde taraflar arasındaki mesaj alışverişi sözlü olması beklenir ama sözel olmayan bir şekilde anlam kazanır.
Sözlü iletişim kurmak için her ortamda insanlar ilk toplantıda kendilerini açmak için istekli olmayabilir.
Arabulucu, konuya hakim olma güvenini yaratır ve samimi bir yaklaşımla sürecinin yönetimini kolaylaştırır.
Sert uslup, hızlı konuşma, argo kelime kullanımı, aşırı resmi konuşma veya teknik kelimelerin kullanımı ve kontrolsüz duraklamalar dikkat çeker.
Arabuluculuk görüşmeleri yüz yüze iletişim olarak tanımlanamaz, sözel olmayan iletişimin önemi vurgulanır. Görüşmelerin ilk dakikaları sözel olmayan iletişim etkisi altında gerçekleşir.
İletişimde prestij kazanmanın altın kuralı sözel olarak “ne söylediğimiz” değil; sözel olmayan “nasıl söylenir?” tavırlarımızdır.
Avukat ve Arabulucu S. Demiral | Alanya
Söylediklerinden ziyade nasıl söyledikleri önemlidir.
Arabuluculuk müzakerelerinde en değerli bakışlar konuşmacının yüzünde odaklanır. Anlamları ve gerçek niyetleri takip edebilmek yüz ve göz teması kurmakla mümkündür. Göz temasından kaçınma, güven eksikliği anlamındadır.
● Kendini ve daha önce tanışmamışlarsa tarafları birbirine tanıtmak. ● Taraflara katılımları için teşekkür etmek ● Arabulucunun rolü ve süreci anlatmak. ● Tarafların beklentilerini açıklığa kavuşturmak. ● Süreçle ilgili endişeleri gidermek. ● Tarafların tavırlarını inceleyerek arabuluculuğa karşı direnişlerini ortadan kaldırmak. Güvenilirliği artırmak, tecrübelerinden bahsetmek. ● Ayrı ayrı veya birlikte görüşmenin uygun olup olmayacağına karar vermek. ● Arabuluculuğa devam etme kararından emin olmak. ● Anlaşmazlık konusunun arabuluculuk için uygun olup olmadığını belirlemek ● Tebliğ edilen tarafın temsil etmeye yetkili olup olmadığını teyit etmek.
Güvenli Sohbet Ortamı
Toplantı yönetimi için zamanlama, mekan ve diğer lojistik düzenlemelerle birlikte Arabulucu, taraflarla paylaşılacak belgeleri hazırlar.
Arabulucu öncelikle telefon iletişimi kurar.
Prosedürün konuşulması, anlaşmazlığın tarihi hakkında temel bir değerlendirme sağlanır.
Mutabık kalınan bir tarihe kadar tarafların problem hakkında hazırladığı özeti, arabulucu ve karşı tarafa göndermesi istenir. Bu ön belgeyi hazırlatmak gerçek anlaşmazlığa odaklanmayı kolaylaştırır.
Aynı ortamda uzun süre kalmak, taraflar arasındaki ilişkinin derinliğini artırır. Arabulucu, taraflara eşit mesafede oturur.
ARABULUCULUK ANLAŞMA ÖRNEĞİ
Tarafların “karşılıklı ve uyumlu iradesiyle”, bağımsız bir arabulucu marifetiyle “anlaşmazlığın çözümünü isteme” beyanları esastır.
Bu Sözleşme, bağlamı ve geçerliliği açısından borçlar hukukuna tabi olup hem maddi hukuk, hem de usul hukukunda etkilidir. Şeklen yazılı veya sözlü olabilir.
Sözleşmenin hangi anlaşmazlıkları kapsadığı belirtilir. Arabuluculuk yöntemini kullanmak için tarafların özgürce tasarruf edebilecekleri işler veya işlemlerden kaynaklanan özel hukuk anlaşmazlıkları değerlendirilir.
Arabulucunun tarafları bilgilendirme yükümlülüğü vardır.
Tarafların arabuluculuk yoluyla çözülen yasal yükümlülükleri vardır.
Tarafların bir anlaşmaya varması durumunda belgesinin niteliği ve yasal sonuçları hakkında özellikle bilgilendirilmelidir.2
Arabuluculuk takvimi, mekan, arabuluculuk ücretleri, ödeme koşullarının onaylanması ve genel olarak Arabulucunun davranış kurallarına olan bağlılığı gibi konularda da tartışmalar açıklığa kavuşturulur.
Arabuluculuk anlaşması ayrıca şunları içerir: gizlilik, anlaşma belgesi, daha sonra açılabilecek dava veya tahkimde kullanılamaz.3
Barolar Birliği Başkanı Metin FEYZIOGLU konuşması:
Biz sayısı az ya da çok ama algısı maalesef giderek her gün olumsuzlaşan uygulamalardan rahatsısız, şikayetçiyiz.Örgütlü toplumun ve özelde iş c amiasında işçi camiasında örgütlülüğün arzu ettiğimiz seviyenin çok çok altında olduğu gerçekliği herkesçe malum. Bu örgütsüzlüğün sebep olduğu emeğe yönelik hak kayıplarını gidermek açısından Yargıtay’ın başka ülkelere göre ya da sendikalaşmanın yüksek oranda olduğu toplumlara göre çok daha fazla çalışmak ve çok daha fazla etkin olma zorunluluğu ortadadır. İşte Yargıtayımız 30-40 yıllık bir süreçte işçi haklarını korumak anlamında ibranameye ilişkin çok önemli çok ciddi karalar geliştirmiştir. Bunu söylediğimde belki rahatsız oluyorlar ama arabuluculuk sistemine bir karşı çıkış da değil bir destek de değil benim dediğim sadece bir fotoğraf çekiyorum. Mevcut arabuluculuk uygulaması işçinin Yargıtay tarafından ibraname özelinde kıdem tazminatı ve diğer alın teri haklarının korunmasına ilişkin içtihatını dolanmaya başlamıştır. Bir arabulucunun bir günde 30, 40, 50, 100 işi tutanağa bağlama ihtimali herhalde gerçekçi değildir. Yapılmakta mıdır?Maalesef uygulamalarını görüyoruz. İşveren camiası arabuluculuk gelene kadar ya da zorunda dava şartı olana kadar biz %92 oranında davaları kaybediyorduk çok şükür bu artık değişti cümlesini çok rahat söyleyebilmektedir. Peki işçi sendikalarının ve konfedarasyonlarımızın bu cümleye bir itirazı bir isyanı olmayacak mı? Bu cümle sizde bir rahatsızlık yaratmıyor mu? Ben de çok yaratıyor. Bu şu demek; artık arabuluculukta biz kaybetmiyoruz demek. Peki yargı, işçi gerçekten haksız olduğu halde mi işvereni kaybettiriyordu. İşçi haksız olduğu halde mi kazanıyordu? Alın terinin karşılığı değil miydi yargının hükümleri, buna katılmıyorum. Az haksızlık yapın az dava kaybedin. İşçinin alın terini verin, davaları kazanın; ya da açılan davalar reddedilsin. Parasal güçle mevki gücüyle en iyi avukatların en iyi mali müşavirlerin yardımıyla dezavantajlı durumdaki işçinin karşısında üstünlük sağlayıp ondan sonra da “yargı niye benim lehime karar vermiyor?” demeyi ben kabul etmiyorum. Eğer bu durum arabuluculuk uygulaması ile baypas edildiyse buna da bir sözümüz olmalı. Biz Allah rızası için bir konuya taraf tutar gibi veya takım tutar gibi bakmayalım. Burada bir tek taraf var. ALINTERİ… Alınterini koruma noktasında bakalım derim. İşveren de böyle baksın işçi de böyle baksın, arabulucular da böyle baksın, avukatlar da böyle baksın. Herkes böyle baksın. Benim size çözümüm çok basit. Ne arabuluculuğu kaldıralım diyorum, ne anayasa mahkemesinin anayasaya uygundur dediği dava şartı arabuluculuğu bugün kaldıralım diyorum. Kalkarsa memnun oluruz. Ama çok pratik çok işlevsel bir öneri öneriyorum. Buna karşı çıkmanı anlamını gerçekten anlayamıyorum. Çözümüm şu; dava şartı arabuluculukta dezavantajlı grup olan işçinin maddi durumuna bakılmaksızın adli yardım faslında barolarımız talep anında maddi durum araştırması yapmaksızın avukat tayin etsinler. Tıpkı 1992 de elbirliği ile karakollarda avukat sayesinde, barolar sayesinde işkence ve kötü muameleyi hep birlikte yendiğimiz gibi. İşçinin elini avukatı tutsun; arabulucuya işverenin avukatının, mali müşavirinin karşısına avukatla birlikte çıksın. Ben de taahhüt ediyorum biz de adli yardım faslından tayin edeceğimiz avukatı işçi alacağının hesaplanması ve müzakare yöntemleri konusunda özel olarak eğitelim. Yani bizim de meslektaşlarımız anlaşmamak üzere gelmesin işçinin menfaati el sıkışmaktaysa el sıkıştırsın, işçinin menfaati el sıkışmamaktaysa yargıya gidilsin. Ama 20000 Tl alacak için işçinin önüne zarf içerisinde 7-8000 TL konulup bunu da alamazsın. Dava açsan da 3 sene 5 sene sonra ya alırsın ya alamazsın diyen alacağını bilmeyen alınterinin karşılığını bilmeyen muhtaç durumdaki işçi sendikasızlığın örgütsüzlüğün de güçsüzlüğüne peki demek zorunda kalıyor. Bunu aşmanın yolu bu. Buna niçin karşı çıkılır ben bunu anlamıyorum. Avukat olursa anlaşma oranı düşer cümlesini duyuyor musunuz duyuyoruz. O zaman peki anlaşmaması lazım avukat olduğunda anlaşma olmuyorsa o anlaşmanın işçinin aleyhine olduğunu kabul edelim. Demek ki; işçi avukatsız yakalanıp tabiri caizse kıstırılıp anlaşmaya zorlanıyor. Arabuluculuk yapan meslektaşlarım bu cümlemden rahatsız olmayın. Biz de avukatız cümlesini sakın sarfetmeyin bana; çünkü o zaman size de hakim derki ben de hukukçuyum sana ihtiyaç yok. Arabuluculuk ayrıdır, avukatlık faaliyeti ayrıdır. Yani bir duruşma sırasında hakim tutup da avukata ne gerek var hemşehrim biz de hukukçuyuz cümlesini söylediğinde nasıl isyan ediyorsak burada da ederiz. Avukatın işlevi ayrı, arabuluculuğun işlevi ayrı. Biz bunu yapabiliriz. Ben bunu adli yıl açılışında sayın Cumhurbaşkanının da olduğu ortamda kürsüden söyledim ve doğru bir proje olduğuna dair teyit aldım. Yargıtay başkanı İsmail Bey benden sonra kürsüye çıktı ve konuşmasında dedi ki; TBB başkanının arabuluculuğa ilişkin tüm kaygıları biz de paylaşıyoruz, çözümün de aynen birlik başkanının dile getirdiği noktada olduğuna inanıyoruz dedi. Eeee ne duruyoruz. Nedir bizim elimizi kolumuzu bağlayan hadi yapalım bunu. Anlaşma oranları mı düşecek, ya arkadaşlar varsın düşsün; eğer düşecekse haksız anlaşma olmasın. Ama biz üzerimize düşeni biliyoruz. Biz eğitim vereceğiz. Biz avukatımızı eğiteceğiz.Avukat da işçinin elini tutacak. Bunun için fona ihtiyaç var. Bu fonu nereden bulacağımızı konuşalım. Ben işsizlik sigortası fonundan %1,%1,5 gibi bir payı eğer alabilirsek bu işi yapabilir diye hesapladım. Eğer işçi kardeşlerim konfedarasyonlar hayır işsizlik sigortası fonuna herkes dokundu ama işçi için dokunulmasın diyorsanız bilmem. Yani işsizlik sigortası fonuna gelen dokundu, giden dokundu. İlk defa işçi için dokunalım dedim, bazı arkadaşlarımız dediler ki;bazı kıymetli meslektaşlarım işsizlik sigortası fonuna dokundurmayız. Tamam dokunulacak bir yer bulun o zaman. Çünkü fon lazım. Bunun rakamı da 150-200.000.000 civarında. Devlet için çok yüksek bir paradan bahsetmiyoruz. O zaman ikini bir kaynak söylüyorum size. Gelin bunu hep birlikte bastıralım. Sevgili DİSK, sevgili HAKİŞ, gelin buradan bastıralım. Eğer işsizlik sigortası fonundan %2 bize sadece bu iş için kullanılmak üzere sadece sizin için kullanılmak üzere kaynak aktarmaya karşıysanız o zaman noterlerdeki değerli kağıtlardan alınan vergiden küçücük bir oran alalım sadece adli yardım için kullanalım var mısınız. Bu devirde hangi değeri kağıt,kağıdın değerlisi mi kaldı. Hiç olmazsa işçi için harcayalım hiç olmazsa dezavantajlı gruplar için harcayalım. Devletin kesesinden de ayrıca bir vergi çıkmasın, ayrıca bir kaynak çıkmasın.%2 ile değerli kağıt fonundan gelecek %2 ile iz adli yardımla hem işçinin elini tutarız hem de kadına karşı şiddetle mücadelede benim ihtiyacım var diyen her kadına eğitimli bu işi bilen sahada mücadele edecek bir avukat tayin edebiliriz. %2 ile değerli kağıtlardan noterin topladığı verginin %2 sini adli yardım fonuna havale edersek. Bu kadar. Ben gayet pratiğim. Sonuca odaklıyım. Çözüm odaklıyım. İşin siyasetini siyasi partiler yapsın. Biz çözüme odaklanalım, onlara bastıralım.
Yıllık Arabuluculuk Aidatı ve Arabuluculuk Giriş Ücreti ödemelerine ilişkin (Giriş için 2019 yılı ücreti = 177,68.TL ve ilaveten yıllık =213,22.TL) ödendi dekontları. [Online EFT Alıcı Adı: “T.C.Adalet Bakanlığı” Iban TR 8300 0010 0100 0003 5015 4032 Açıklama; Avukatın Adı Soyadı, sicili]
Arabulucu Kimlik Kartı Çıkarma
Arabulucu kimlik kartı işlemleri, internet üzerinden online olarak yapılabilmektedir. arabulucukart.com web sitesindeki talimat doğrultusunda; 20,00 lira DenizBank IBAN TR710013400000552153800054 numaralı Banka hesabına EFT yapılarak veya kredi kartı ile ödeme yapılarak, kimlik bilgileri yazılır ve beyaz fonlu normal vesikalık 230×290 piksel ve katları oranında fotoğraf yüklendikten sonra işleme alınır. Başvuru talebinizden bir hafta sonra istediğiniz adreste arabulucu kimlik kartı size teslim edilecek.
Arabulucu Kart için hangi bilgiler gerekli?
Arabulucu Kart üzerinde şu bilgiler olacaktır.
Adı-Soyad
TC Kimlik Numarası
Görevi
Sicil
İl-İlçe
Cilt- Aile No – Sıra No (önceki tip Nüfüs Cüzdanı)
Doğum Tarihi – Yeri
Ana- Baba Adı
Mahalle / Köy
Kan Grubu
Arabuluculuk Aidatı Ödeme
Sicile kayıt esnasında giriş aidatı ve her yıl için ayrıca ek olarak ödenecek yıllık aidat vardır.
İlçelerde; mal müdürlüğü veznesine “Arabulucu Sicil Geliri 03.2.1.28″ Hesabına ya da EFT ile Arabulucu Aidat Ödemesi şeklinde; EFT Alıcı Adı:”T.C.Adalet Bakanlığı” Iban TR 8300 0010 0100 0003 5015 4032 Açıklama; Ad Soyad- Avukat Arabulucu Sicili yazılır. Arabulucu Online aidat ödeme ve e-Dekont göndermek yeterlidir. Yıllık aidat ücreti Ocak’tan Haziran’ın sonuna kadar ödenebilir, arabulucu.uyap.gov.tr ~Aidat Makbuzu gönder” ile belgelendirilir.
Arabulucu, hukuk fakültesi mezunlarından hali hazır avukat, hukuk müşaviri, öğretim üyesi, noter, kaymakam gibi kamu görevinde beş yıl temiz sicille hizmet etmiş kişilerden merkezi sınavla seçilir. Ülkemizde yaklaşık 12.000 arabulucu vardır.
Arabulucu toplumda uzlaşma kültürünü temsil eder. Kısa zamanda tıpkı noterlik gibi saygın meslekler arasında yer alacaktır. Sorunlar karşısında hemen mahkemeye gitmek yerine; gönüllü olarak “arabulucu seçmek” adliye ile aynı hukuki bağlayıcılığa sahip olacaktır. Halen mahkemede bir dava açıldıysa bile arabulucu avukata gidebilirsiniz. Tekrar anlaşmazlık olursa taraflar istediği anda bu süreci sonlandırır.
Arabulucuyu kendimiz seçebilir miyiz? Evet; adalet.gov.tr/arabulucu adresinden yetkili olup olmadığını kontrol edebilirsiniz.
Alanya Arabulucu Avukat işleyişi yedi yıldır başarılı sonuçlarla uygulanıyor. Arabulucu, dava konusu tarafları bir araya getirip görüşmeler yaparak kanun adına sorunları çözmeye yardımcı tarafsız üçüncü kişidir. Olayda karar verecek bir otorite yoktur, arabulucu asla çözüm önermez; tarafların karşılıklı doğacak risk ve menfaatlerini, kanunların ne gibi hükmedeceğini anlatır. Karşılığında belli bir ücret alır.
Arabulucu masrafı kaç lira? Arabuluculuk sürecinde, herhangi bir harç, tebligat, bilirkişi, keşif gibi geleneksel adli giderler olmayacağı için Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesine uyarınca ücret ödenir. Taraflar bu ücreti eşit paylaşır. Ayrıca, taraflar avukatları ile katılacaklarsa kendi avukatlarına da ayrıca ücret ödeyeceklerdir.
Hangi konular arabulucuya gitmez? Ceza davaları, nüfus veya çocukların velayeti gibi davalar arabuluculuk kapsamına girmez.
Gizlilik Nasıl Korunur? Arabulucu görüşmeleri tamamen gizli olmak zorundadır. Taraflardan birinin istemediği hiç kimse, bu sürece dahil olamaz. Arabulucu görüşmelerinde menfaatinize gelen her şeyi söyleyebilirsiniz. Aynı mahkeme duruşması gibi deliller sunabilir hatta; size göre ispat veya hak sayılacak tüm durumları ifade edebilirsiniz. Arabulucu buluşması ve değerlendirilmeleri anlaşmayla sonuçlanmazsa görüşülen tüm konular belge ve bilgiler hatta sohbetler gizlilik kapsamında sona erer; ileride açılacak olan davalara aktarılmaz.
Arabulucu atandıktan sonra üç hafta içerisinde karara varılmalıdır. Arabulucu tarafından düzenlenen evrak ücretsizdir. Arabulucu, kendisini seçen taraf veya taraflardan süreç başlamadan dahi arabuluculuk ücretinden mahsup edilmek üzere masraf isteyebilir; Arabuluculuk sürecinin başlamaması halinde bu ücret ve masraf iade edilmez.Dava Şartlı Arabulucu ücreti taraflardan istenmez.
Taraflar ilk görüşmede anlaşamaz ise Arabulucu ücreti Bakanlık bütçesinden ödenir. İki saatten fazla süren görüşmeler sonunda taraflar anlaşamaz ise iki saati aşan kısma ilişkin ücret taraflarca eşit şekilde karşılanır. Arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır.
Dava açılırsa; mahkeme öncesi ödenen arabuluculuk ücreti, haksız çıkacak taraftan tahsil olunmak üzere dosyaya eklenir. Arabuluculuk ücreti, arabuluculuk bürosu veya ilgili yazı işleri müdürlüğüne arabulucu tarafından bildirilir. Taraflar, arabulucu ücretini belirlenen tarihte adliye arabuluculuk bürosu veznesine yatırır. Dava şartı olan arabuluculukta anlaşma çıkmazsa ücret Cumhuriyet savcılığınca arabulucunun banka hesabına yatırılır.